9 علت ریزش مو در زنان و 10 درمان سریع
ریزش مو در زنان میتواند به دلایل مختلفی مانند ژنتیک، تغییر سطح هورمونها یا بهعنوان بخشی از روند طبیعی پیری اتفاق بیفتد. گزینههای درمانی مختلفی برای ریزش موی زنان وجود دارد، ازجمله داروهای موضعی مانند روگین. گزینههای دیگر عبارتاند از نوردرمانی، هورمون درمانی، یا در برخی موارد، کاشت مو. داشتن یک رژیم غذایی مغذی و حفظ یک سبک زندگی سالم نیز میتواند به حفظ سلامت مو کمک کند. در این مقاله به بررسی علل اصلی ریزش مو، درمانهای موجود و نکاتی برای متوقف کردن ریزش مو میپردازیم.
علت ریزش مو در زنان
ریزش مقدار مشخصی از مو در روز طبیعی است. اما اگر موهایتان به مقدار قابلتوجهی بیشازحد معمول ریزش می کنند، قطعاً باعث ناراحتی و نگرانی میشود. مهمترین دلایل ریزش مو در زنان عبارتند از:
آلوپسی آندروژنتیک- Androgenetic alopecia
شایعترین علت ریزش مو در زنان، آلوپسی آندروژنتیک است که پیوند قوی با ژنتیک دارد و میتواند بهصورت موروثی در خانوادهها ایجاد شود.
بر اساس مجله بینالمللی درماتولوژی زنان، ریزش مو در اثر آلوپسی آندروژنتیک ممکن است از سنین پایین شروع شود. برخی از خانمها ممکن است در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست شروع به ریزش موهای خود کنند، درحالیکه بیشتر خانمها ممکن است حتی تا سن 40 سالگی یا بیشتر ریزش مو را تجربه نکنند. هم مردان و هم زنان میتوانند به آلوپسی آندروژنتیک مبتلا شوند، اما آن را به روشهای مختلف تجربه می کنند. این عارضه در مردان به شکل عقب رفتن خط مو یا نقطه طاسی در بالای سر بروز میکند درحالیکه در زنان شکلهای متفاوتی دارد. خانمها ممکن است موهای نازکتری را تجربه کنند یا شاهد ریزش مو سکهای باشند. در صورت ابتلا به این عارضه، موها چرخه زندگی کوتاهتری دارند و مدت کوتاهتری روی سر میمانند. ریزش مو با الگوی زنانه یک بیماری پیشروندِ است. خانمها ممکن است در ابتدا فقط شاهد کمپشت شدن موهایشان شوند، اما با پیشرفت علائم، این موضوع بهوضوح نمایان میشود. سایر اشکال آلوپسی، مانند آلوپسی آره آتا، ممکن است باعث ایجاد یک یا چندتکه طاسی کامل شوند.
عوامل دیگری که ممکن است در ریزش مو نقش داشته باشند، مشکلات التهابی است که میتواند بر روی پوست سر و عدم تعادل هورمونی تأثیر بگذارد. زمانی که فرد به درمانهای معمولی پاسخ ندهد، پزشکان این علل احتمالی را نیز بررسی می کنند.
بارداری – Pregnancy
برخی از زنان ممکن است مدت کوتاهی پس از زایمان دچار ریزش موی بیشازحد شوند که به دلیل کاهش سطح استروژن اتفاق میافتد. این نوع ریزش مو یک بیماری موقتی است و معمولاً در عرض یک سال یا زودتر برطرف میشود.
روشهای زیر میتواند به بازگشت مو به حالت طبیعی پیش از بارداری کمک کند.
- استفاده از شامپو و نرمکننده حجم دهنده
- استفاده از محصولات طراحی شده برای موهای نازک
- عدم استفاده از نرمکنندههای فشرده یا شامپوهای حالتدهنده؛ زیرا این شامپوها برای موهای نازک بسیار سنگین هستند.
تلوژن افلوویوم- Telogen effluvium
تلوژن افلوویوم وضعیتی است که در آن مو در مرحله تلوژن (ریزش طبیعی) چرخه رشد باقی میماند. این اختلال باعث میشود موهای بیشتری ریزش کنند. تلوژن افلوویوم معمولاً یک وضعیت موقتی است که باگذشت زمان برطرف میشود. توصیه میشود برای پی بردن به علت آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
برخی از علل احتمالی تلوژن افلوویوم عبارتاند از:
- استرس شدید
- عمل جراحي
- زایمان
- کاهش وزن سریع
- مشکلات تیروئید
- داروهای خاص
در صورت تشخیص تلوژن افلوویوم پزشک داروهای خاصی که باعث ریزش مو میشوند را تغییر میدهد.
آناژن افلوویوم – Anagen effluvium
آناژن افلوویوم باعث میشود که حجم زیادی از مو در مرحله آناژن (رشد) چرخه مو بهسرعت ریزش کند. این بیماری ممکن است باعث ریزش موی سر و همچنین سایر قسمتهای بدن ازجمله ابروها و مژهها شود.
علل آناژن افلوویوم عبارتاند از:
- شیمیدرمانی
- تابش – تشعشع
- عفونتهای قارچی
- بیماری خود ایمنی
درمان این بیماری به علت آن بستگی دارد، اما میتواند شامل محلول موضعی ماینوکسیدیل باشد. همچنین اغلب 3 تا 6 ماه پس از قطع شیمیدرمانی موها دوباره رشد می کنند.
آلوپسی آرهآتا – Alopecia areata
آلوپسی آرهآتا یک بیماری خود ایمنی است که باعث ریزش ناگهانی مو میشود. سیستم ایمنی به فولیکولهای مو و سایر قسمتهای سالم بدن حمله میکند. موهای سر و همچنین ابروها و مژهها ممکن است بهصورت تکههای کوچک بریزند.
اگر فردی این بیماری را دارد باید سریعاً به پزشک مراجعه کند تا پزشک دارویی برای کمک به رشد مجدد مو برای او تجویز کند.
آلوپسی کششی – Traction alopecia
آلوپسی کششی ریزش مو به دلیل کشیده شدن موها به دلیل بستن سفت موها که باعث شکستن و شل شدن آنها میشود اتفاق میافتد. مدل موهای مرتبط با این بیماری عبارتاند از:
- دماسبی
- اکستنشن
- بافت آفریقایی
- گیسباف
اگر آلوپسی کششی ادامه پیدا کند، ممکن است فرد دچار ریزش مو سکهای و نازک شدن موها شود. ازنظر مراقبتی پرهیز از مدل موهای بالا معمولاً از آسیب بیشتر جلوگیری میکند.
داروها – Medications
برخی از داروها عوارض جانبی دارند که میتواند باعث ریزش مو شود. نمونههایی ازاینگونه داروها عبارتاند از:
- رقیقکنندههای خون، مانند وارفارین warfarin
- آکوتان Accutane، برای درمان آکنه
- داروهای ضدافسردگی، ازجمله Prozac و Zoloft
- مسدودکنندههای بتا
- داروهای کاهشدهنده کلسترول مانند لوپید Lopid
اگر فردی فکر میکند که ریزش مویش ممکن است به دلیل دارویی که مصرف میکند است، باید برای ارزیابی به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است بتواند دوز دارو را کاهش دهد یا داروی دیگری را جایگزین کند.
کمبودهای تغذیهای- Nutritional deficiencies
کمبود مواد مغذی میتواند باعث ریزش مو شود. رژیمهای غذایی افراطی که حاوی پروتئین و ویتامینهای خاصی مانند آهن هستند، گاهی اوقات میتوانند باعث ریزش بیشازحد مو شوند. هر فردی باید برای آزمایش خون به پزشک مراجعه کند تا بررسی شود که آیا کمبود تغذیهای میتواند باعث ریزش موهایش شود دارد یا خیر.
قرصهای ضدبارداری – Birth control pills
افراد ممکن است هنگام استفاده از قرصهای ضدبارداری دچار ریزش مو شوند و حتی چندین هفته یا ماه پس از قطع مصرف آنها نیز همچنان دچار ریزش مو شوند.
افرادی که قرصهای ضدبارداری مصرف می کنند، بهتر است قرصی را انتخاب کنند که شاخص آندروژن پایینی داشته باشد تا به کاهش خطر ریزش مو کمک کند. نمونههایی از قرصهای ضدبارداری با شاخص آندروژن پایین عبارتاند از:
- دزوژن Desogen
- اورتو سپت Orto-Cept
- اورتو سیکلن Ortho-Cyclen
توجه داشته باشید Ovral و Loestrin شاخص آندروژن بالاتری دارند.
سایر اشکال پیشگیری از بارداری که بر هورمونها تأثیر میگذارند، مانند ایمپلنتها و پچ های پوستی نیز ممکن است باعث ریزش مو در زنان شوند. انجمن ریزش مو آمریکا توصیه میکند که افرادی که در معرض خطر ریزش موی ژنتیکی هستند، از روشهای غیر هورمونی برای کنترل بارداری استفاده کنند.
درمان ریزش مو
در ادامه میتوانید درمانهایی با روش علمی را مشاهده کنید. دقت داشته باشید که استفاده از این روشهای درمانی حتما باید زیرنظر پزشک انجام گیرد.
ماینوکسیدیل
سازمان غذا و داروی آمریکا تجویز ماینوکسیدیل برای درمان ریزش مو را تائید کرده است. ماینوکسیدیل موضعی بدون نسخه بهفروش میرسد و افراد میتوانند آن را بهراحتی خریداری کنند. ماینوکسیدیل هم برای مردان و هم زنان بیخطر است و افراد پس از استفاده از آن میزان رضایت بالایی را گزارش میکنند. ماینوکسیدیل رشد موها را تحریک میکند و ممکن است چرخه رشد آنها را افزایش دهد. همچنین میتواند باعث ضخیم شدن موها شود.
محلولهای ماینوکسیدیل در دو غلظت متفاوت موجود هستند: محلول 2% که برای نتیجه بهتر نیاز به استفاده دو بار در روز دارد و محلول یا فوم 5% که باید بهصورت روزانه یکبارمصرف شود. مطالعات پزشکی در مجله بینالمللی درماتولوژی زنان و آکادمی پوست آمریکا نشان میدهد که ماینوکسیدیل 2 درصد برای درمان زنان مبتلا به آلوپسی آندروژنتیک یا طاسی بسیار مؤثر است. اگر فردی از ماینوکسیدیل نتیجه دلخواه را گرفت، باید استفاده از آن را بهطور نامحدود ادامه دهد. هنگامیکه فردی استفاده از ماینوکسیدیل را متوقف میکند، موهایی که برای رشد به دارو وابسته بودند، احتمالاً ظرف 6 ماه میریزند.
عوارض جانبی ماینوکسیدیل بسیار نادر و عموماً خفیف است. برخی از زنان ممکن است نسبت به مواد تشکیلدهنده محصول مانند الکل یا پروپیلن گلیکول تحریک یا واکنش آلرژیک نشان دهند. تغییر فرمول یا امتحان مارکهای مختلف ممکن است همین عوارض اندک را نیز کاهش دهد. برخی از زنان نیز ممکن است در ابتدای استفاده از ماینوکسیدیل شاهد افزایش ریزش موهایشان باشند که معمولاً پس از چند ماه از شروع متوقف میشود و موها قویتر میشوند. علاوه بر این، استفاده نادرست ماینوکسیدیل یا استفاده از آن روی پیشانی یا حد گردن ممکن است باعث رشد مو در این نواحی شود. ماینوکسیدیل را فقط روی پوست سر بمالید تا از این عوارض جانبی جلوگیری کنید.
نوردرمانی – Light therapy
نوردرمانی سطح پایین ممکن است بهتنهایی درمان کافی برای ریزش مو نباشد، اما ممکن است اثرات سایر درمانهای ریزش مو مانند ماینوکسیدیل را تقویت کند. یک کار آزمایی در مجله هندی درماتولوژی و نورولوژی و جذام نشان داد که در مقایسه با گروههای کنترل، افزودن نوردرمانی به درمان با ماینوکسیدیل 5 درصد برای آلوپسی آندروژنتیک به بهبود ریکاوری موها و رضایت کلی شرکتکنندگان از درمان کمک میکند. در کل تقویت این نتایج نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
کتوکونازول- Ketoconazole
داروی کتوکونازول ممکن است به درمان برخی موارد مانند آلوپسی آندروژنتیک که در آن التهاب منبع فولیکولهای مو موجب ریزش مو میشود، کمک کند. نتایج یک پژوهش در مجله بینالمللی درماتولوژی زنان نشان میدهد که کتوکونازول موضعی ممکن است به کاهش التهاب و بهبود استحکام و قطر مو کمک کند. کتوکونازول بهصورت شامپو در دسترس است اما غلظتهای قویتر نیاز به تجویز پزشک دارد.
کورتیکواستروئیدها- Corticosteroids
برخی از زنان دچار ریزش مو نیز ممکن است به تزریق کورتیکواستروئید پاسخ دهند. پزشکان از این درمان فقط در صورت لزوم، برای بیماریهایی مانند آلوپسی آرهآتا استفاده می کنند. آلوپسی آرهآتا منجر به ریزش مو سکهای میشود.
به گفته بنیاد ملی آلوپسی آرهاتا، تزریق کورتیکواستروئیدها بهطور مستقیم به ریشه مو ممکن است باعث رشد موهای جدید شود و از ریزش مو جلوگیری کند. کورتیکواستروئیدهای موضعی که به صورت کرم، لوسیون و سایر اشکال در دسترس هستند نیز میتوانند ریزش مو را کاهش دهند.
پلاسمای غنی از پلاکت- Platelet-rich plasma
شواهد اولیه نشان میدهد که تزریق پلاسمای غنی از پلاکت که بهعنوان روشی برای تقویت و تسریع رشد مو به کار میرود تا حد زیادی میتواند به کاهش ریزش مو در زنان کمک کند. تزریق غنی از پلاسما شامل خونگیری پزشک، جدا کردن پلاسمای غنی از پلاکت خون و تزریق مجدد آن به پوست سر در نواحی آسیبدیده است. این کار به تسریع ترمیم بافت سر و مو کمک میکند. اکثر مطالعات نشان میدهند که این درمان ریزش مو را کاهش میدهد، تراکم مو را افزایش میدهد و قطر ساقه مو را افزایش میدهد.
هورمون درمانی – Hormone therapy
در مواردی مثلاینکه عدم تعادل هورمونی به دلیل یائسگی باعث ریزش مو شود، پزشکان ممکن است نوعی هورمون درمانی را برای اصلاح آن توصیه کنند. برخی از درمانهای احتمالی شامل قرصهای ضدبارداری و هورمون درمانی جایگزین برای استروژن یا پروژسترون است. سایر درمانها شامل تجویز داروهای ضد آندروژن مانند اسپیرونولاکتون است. آندروژن ها هورمونهایی هستند که میتوانند ریزش مو را در برخی از زنان، بهویژه آنهایی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند که معمولاً آندروژنهای بیشتری تولید میکنند، تسریع کنند.
آنتی آندروژنها میتوانند تولید آندروژنها را متوقف کرده و از ریزش مو جلوگیری کنند. این داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند، بنابراین نیاز است که افراد حتماً مورد آنچه باید انتظارش را داشته باشند یا اینکه اصلاً نیاز به آنتی آندروژنها دارند یا نه با پزشک خود صحبت کنند.
کاشت مو – Hair transplant
در برخی موارد که فرد بهخوبی به درمانها پاسخ نمیدهد، پزشکان ممکن است پیوند مو را توصیه کنند. کاشت مو شامل برداشتن قطعات کوچک از پوست سر و اضافه کردن آنها به مناطق طاس شده برای افزایش طبیعی مو در این ناحیه است. درمان کاشت مو میتواند هزینه بیشتری نسبت به سایر درمانها داشته باشد و برای همه مناسب نیست.
شامپوهای ضد ریزش مو – hair loss shampoos
برخی از ریزشهای جزئی مو ممکن است به دلیل مسدود شدن منافذ روی پوست سر اتفاق بیفتد. استفاده از شامپوهای دارویی که برای پاکسازی منافذ از سلولهای مرده پوست طراحیشدهاند، ممکن است بهسلامت مو کمک کند. شامپوهای ضد ریزش میتوانند به رفع علائم جزئی ریزش مو کمک کنند.
رژیم غذایی مغذی – nutritious diet
داشتن یک رژیم غذایی سالم میتواند از رشد طبیعی مو نیز حمایت کند. بهطورمعمول، یک رژیم غذایی سالم حاوی طیف گستردهای از غذاها، ازجمله بسیاری از سبزیها و میوههای مختلف است که بتوانند بسیاری از مواد مغذی و ترکیبات ضروری که برای سلامت پوست و مو نیاز است را تأمین کند. سطح آهن نیز ممکن است در سلامت مو نقش داشته باشد. زنان مبتلا به ریزش مو میتوانند برای آزمایش خون به پزشک مراجعه کنند تا آثار کمبود آهن در آنها بررسی شود. در صورت فقر آهن پزشک ممکن است مصرف یک رژیم غذایی غنی از آهن یا مصرف مکمل آهن را توصیه کند.
ماساژ پوست سر- Scalp massage
ماساژ پوست سر ممکن است گردش خون را در این ناحیه افزایش دهد و به از بین بردن شوره سر کمک کند. ماساژ سر به حفظ سلامت پوست سر و فولیکولهای مو کمک زیادی میکند.
همچنین برای جلوگیری از ریزش مو در زنان توجه به موارد زیر نیز ضروری است:
- تغییر سبک زندگی برای کاهش استرس
- رژیم غذایی مغذی که شامل پروتئینها، چربیها و برخی ویتامینها و مواد معدنی باشد
- استفاده از شامپو و نرمکنندههای سبک برای جلوگیری از سنگینی مو
- اجتناب از مدل موهایی که موجب بستن سفت و کشیدگی موها میشود
- محدود کردن استفاده از فرآیندهای حرارتی
برای مقابله با ریزش مو چه کنیم؟
درحالیکه ریزش مو در سنین پایین ممکن است نگرانکننده باشد، ریزش مو برای بسیاری از افراد با افزایش سن یک واقعیت انکارناپذیر است. نتایج یک تحقیق در مجله هندی درماتولوژی، ونیرولوژی و جذام نشان داد که 75٪ از زنان تا سن 65 سالگی حتماً ریزش مو را به دلیل آلوپسی آندروژنتیک تجربه می کنند. اگرچه بسیاری از خانمها در جوانی به دنبال راههایی برای درمان ریزش مو هستند، اما در بیشتر مواقع، اکثر مردم ریزش مو را بهعنوان بخشی طبیعی از روند پیری میپذیرند. حتی برخی از افراد ممکن است استفاده از کلاهگیس را بهعنوان راهحلی برای ریزش مو خود انتخاب کنند. برخی دیگر نیز با انتخاب یک مدل موی کوتاهتر؛ سعی میکنند موهای نازک و کمپشت خود را بیشتر نشان دهند.
ریزش مو اگرچه هم در مردان و هم زنان رخ میدهد اما در زنان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که شایعترین آن آلوپسی آندروژنتیک است. درمانهای مختلفی برای ریزش مو در زنان ازجمله درمانهای ریزش مو OTC که عموماً مؤثر هستند وجود دارد که میتواند در درمان ریزش مو مؤثر باشد. هر فردی که ریزش مو را تجربه میکند حتماً باید به پزشک مراجعه کند تا بتواند با شناخت عامل زمینهای روند درمان خود را پیش از آنکه دیر شود آغاز کند. در بسیاری از موارد، پس از درمان بیماری زمینهای، موهای فرد به حالت طبیعی خود بازمیگردد.
مطالب مرتبط
۷ مدل مو دخترانه ترند سال ۱۴۰۱
ماسک مو چیست و چه کاربردی دارد ؟
راهنمایی ساده برای ایجاد یک روتین مراقبت از مو